Tabletpersgereedschappen: soorten, materialen en onderhoud

Tabletproductie is een zeer nauwkeurig proces dat geavanceerde machines en gereedschappen vereist. De kern van dit proces wordt gevormd door de tabletpers – een essentieel onderdeel van elke tabletpers dat zowel de vorm als de consistentie van het eindproduct bepaalt. Ondanks de ogenschijnlijk eenvoudige taak om poeder om te zetten in een vaste vorm, vereisen deze gereedschappen uitgebreide technische expertise met betrekking tot de gebruikte materialen en het benodigde onderhoud om langdurige, hoogwaardige resultaten te garanderen.

Tabletpersgereedschappen bestaan doorgaans uit een bovenstempel, een onderstempel en een matrijs. Deze drie componenten werken perfect samen om een uniform gevormde en stevige tablet uit het poeder te produceren. Afhankelijk van de toepassing, het type tablet en het type machine worden verschillende gereedschapsvormen gebruikt. De meest voorkomende vormen zijn gebaseerd op internationale normen zoals EU-B (voorheen TSM B), EU-D of EU-441. Het specifieke type bepaalt de grootte, de vorm en het bedrukkingsgedrag van de tablet. Ronde tabletten, ovale vormen, speciale vormen met reliëf of zelfs meerlaagse tabletten vereisen verschillende gereedschapsgeometrieën en technische eigenschappen. Vooral voor producten met hoge esthetische eisen of complexe samenstellingen moeten de gereedschappen individueel worden aangepast om breuk, slijtage of ongelijkmatige dichtheid te voorkomen.

Een ander belangrijk aspect is de keuze van het juiste materiaal voor de productie van de persgereedschappen. Vanwege de hoge bedrijfsspanningen, wrijving en mogelijke chemische reacties met het te persen materiaal worden alleen hooggelegeerde, geharde staalsoorten of speciale hardmetalen gebruikt. Gereedschappen met speciale coatings zoals TiN (titaniumnitride), TiAlN (titaniumaluminiumnitride) of chroom zijn bijzonder voordelig bij de verwerking van abrasieve of corrosieve werkzame stoffen. Deze coatings verhogen niet alleen de levensduur van de gereedschappen, maar verbeteren ook de ontvormbaarheid van de tabletten en verminderen de hechting van poederresten. Bovendien zorgt een schoon oppervlak voor minder productieonderbrekingen, omdat reinigings- en onderhoudsintervallen kunnen worden verlengd. Moderne productietechnieken zoals nauwkeurig CNC-slijpen en lasergraveren zorgen voor een constant hoge kwaliteit en exacte reproduceerbaarheid van de gereedschappen, wat een cruciale factor is bij massaproductie.

Ondanks hoogwaardige materialen en nauwkeurige productie zijn gereedschappen voor het persen van tabletten onderhevig aan ernstige slijtage. De hoge drukkrachten, het vaak schurende gedrag van het poeder en mogelijke temperatuurschommelingen tijdens de productie belasten de gereedschappen continu. Daarom is consistent en regelmatig onderhoud essentieel. Dit omvat niet alleen het reinigen van de gereedschappen na elk gebruik, maar ook een visuele inspectie op scheuren, afbrokkeling of vervorming. Zelfs kleine beschadigingen kunnen leiden tot aanzienlijke productiefouten – van gebroken tabletten tot afwijkende doseringen. In de farmaceutische industrie, waar kwaliteit en veiligheid topprioriteiten zijn, is dit onaanvaardbaar. Daarom vertrouwen veel bedrijven op optische inspectiesystemen of meetapparatuur die vroegtijdig waarschuwen voor veranderingen. Onderhoud wordt aangevuld met het naslijpen of polijsten van oppervlakken en het controleren van de maatnauwkeurigheid met meetklokken of profielprojectoren. Een correcte opslag van gereedschappen – droog, stofvrij en gescheiden per batch – speelt ook een belangrijke rol bij het voorkomen van corrosie of accidentele schade.

Investeren in hoogwaardige tabletpersgereedschappen en zorgvuldig onderhoud ervan loont op de lange termijn. Dit verhoogt niet alleen de uptime van de machine, maar ook de productiviteit, efficiëntie en vooral de kwaliteit van de eindproducten. Vooral in sectoren met strenge regelgeving – zoals de farmaceutische industrie, de voedingssupplementenindustrie of de cosmetica-industrie – is de conditie van het gereedschap nauw verbonden met de productiebetrouwbaarheid. Betrouwbare gereedschappen zorgen voor een consistente perskracht, reproduceerbare tabletgeometrieën en minimaliseren afkeurpercentages. Bovendien kunnen goed onderhouden gereedschappen hun levensduur aanzienlijk verlengen, wat de productiekosten verlaagt en de winstgevendheid verbetert.

Over het algemeen is het duidelijk dat tabletcompressietools veel meer zijn dan louter componenten van een productieproces. Het zijn zeer gespecialiseerde precisiecomponenten waarvan de kwaliteit, materiaaleigenschappen en het onderhoud aanzienlijk bijdragen aan de efficiëntie en veiligheid van de tabletproductie. Kennis van hun functie en onderhoud creëert niet alleen optimale productieomstandigheden, maar garandeert ook vertrouwen in de kwaliteit van het eindproduct – een essentieel aspect van elk modern tabletproductieproces.